Prawidłowo zbudowany kręgosłup widziany z boku przypomina kształt litery S. Wygięcie do przodu to lordoza (mamy dwie lordozy: szyjna i lędźwiowa), wygięcie do tyłu to kifoza (posiadamy jedną kifozę: piersiową). Każde odchylenie od prawidłowego wzorca ustawienia kręgosłupa czyli spłycenie lub powiększenie lordozy oraz kifozy to patologia. Niesie ona za sobą bóle w różnych częściach ciała. Powyższe zmiany prawie zawsze występują łącznie. Spłycenie lordozy lędźwiowej pociąga za sobą zmniejszanie kifozy piersiowej, która doprowadza do wysunięcia głowy do przodu wraz z zniesieniem lordozy szyjnej. Całość zmian powstaje na wskutek poszukiwania przez organizm nowego środka ciężkości, który na wskutek zmian został zniesiony. Oczywiście sytuacja ta odnosi się również do osób z prawidłową budową kręgosłupa, ale mających inne przyczyny, np. złą postawę ciała.
W tym artykule zajmę się głównie bólami występującymi w górnej części ciała. Określanymi jako zespół bólowy górnego otworu klatki piersiowej lub zespół Bruggera.
Tak jak napisałem wcześniej, w trakcie zmian w ustawieniu kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej (widzianego z boku) dochodzi do spłycenia lordozy szyjnej. Jest to następstwem zmniejszania się kifozy piersiowej. Proces ten przesuwa głowę do przodu i wytwarza duże przeciążenia oraz tzw hiperlordozę na dwóch pierwszych kręgach szyjnych.
Jednym z efektów tego ustawienia jest uaktywnienie punktu okostnego na wyrostku kolczystym C2. Powoduje on bóle szyi, dolnej części głowy z promieniowaniem do oka. Pacjent często zgłasza wzrost ciśnienia w oku potwierdzony badaniem lekarza okulisty. Dodatkowo punkt ma wpływ na wzmożone napięcie mięśniowe powodujące ból tego rejonu (np. m. dźwigacz łopatki).
Przy prawidłowo ustawionej głowie, pion spuszczony z brody powinien dotykać wcięcia mostka. Sprzyja to prawidłowemu rozłożeniu siły ciężkości na połączeniach w kręgosłupie.
Odchylenie od normy czyli przesunięcie głowy do przodu powoduje wzrost przeciążenia na połączeniach mostkowo-żebrowych. Niesie to za sobą bóle w klatce piersiowej wraz z promieniowaniem do lewej kończyny górnej. Jest to ból bardzo podobny do bólu przy zawale serca. Powoduje go głównie zablokowanie 4 i 5 żebra.
UWAGA! Nigdy nie wolno ignorować wyżej opisanej sytuacji. W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza i zrobić EKG. Jeżeli badanie nie wykaże odchyleń w pracy serca, można wziąć pod uwagę inną przyczynę bólu, w tym ból pochodzenia odkręgosłupowego.
Dodatkową przyczyną tego bólu może być: zbyt duży biust u kobiet, krótkowzroczność (osoby które nie chcą nosić okularów), wielogodzinna wymuszona pozycja pochylenia do przodu np. złe siedzenie za biurkiem. Wszystkie te sytuacje również powodują przesunięcie głowy do przodu.
Czerwona linia pokazuje krztałt kręgosłupa. Miejsca występowania bólu zaznaczono literą x
Spłycona lordoza szyjna ma degeneracyjny wpływ na dyski kręgowe. Prowadzi do dyskopatii szyjnej i zwężenia kanału kręgowego, powodujący ból promieniujący do kończyny górnej w następstwie ucisku n pośrodkowego. Wystąpić mogą: bóle barków, głowy, łopatek, ucisk na tętnice kręgowe, problemy z przełykaniem, odczuwanie drętwienia na czubku głowy. Bardzo często pacjent sygnalizuje ostry ból przy wdechu lub wydechu powietrza. Jest to efekt zablokowania połączeń kręgosłupa z żebrami. Ważną rolę odgrywa tu zablokowanie pierwszego żebra, które znajduje się w sąsiedztwie splotu naczyniowo- nerwowego. Powoduje ono bóle w dół kończyny dolnej oraz ma wpływ na zapalenie stożka rotatorów.
Zespół górnego otworu klatki piersiowej lub tzw zespół Bruggera, to bardzo złożony problem z punktu widzenia rehabilitacji. Każda dysfunkcja w tym rejonie, (dyskopatia, zablokowanie, uraz ortopedyczny, przeciążenia mięśni, nadwaga, duży biust) spowodowana złą budową kręgosłupa, ciała lub złych nawyków w postawie, rozpoczyna proces następujących po sobie zmian zgodnych z biomechaniką. Doprowadza do upośledzenia czynności dnia codziennego, zmęczenia, wzmagających się bóli. Niestety, w tej sytuacji pacjent nie jest w stanie poradzić sobie sam za pomocą odpowiednich ćwiczeń czy też środków farmaceutycznych. Musi tu być współpraca z dobrym fizjoterapeutą.
W drugiej części artykułu opiszę ćwiczenia jakie powinno się stosować w profilaktyce oraz po zabiegach fizjoterapeutycznych w opisanym zespole. Zapraszam na cz 2 wraz z filmikami
